سایت مپ (Sitemap) چیست؟

داشتن سایت مپ مثل داشتن نقشه گنج برای موتورهای جستجو است؛ این فایل به گوگل و سایر موتورهای جستجو نشان میدهد کدام صفحات سایت شما مهم هستند و کجا قرار دارند. در واقع با داشتن سایت مپ میتوانید سرعت ایندکس شدن صفحات جدید را افزایش دهید و از گم شدن محتوای ارزشمند جلوگیری میکند. سایت مپ فایلی است که ساختار صفحات سایت را به موتورهای جستجو نشان میدهد.
نداشتن نقشه سایت ممکن است باعث کاهش شانس ایندکس و دیدهشدن در نتایج جستجو شود. اگر پس از خواندن این مقدمه کوتاه، متوجه اهمیت نقشه سایت شدهاید ولی هنوز نمیدانید سایت مپ چیست، در ادامه این مقاله از مجله آکادمی معین حسینی همراه ما باشید.
انواع سایت مپ (Sitemap )
سایتمپ یا نقشه سایت فایلی است که تمام آدرسهای مهم صفحات یک وبسایت را در خود جای میدهد و به موتورهای جستوجو مثل گوگل کمک میکند تا آنها را راحتتر شناسایی، خزش (Crawl) و ایندکس کند. در واقع در پاسخ به این سوال که Sitemap چیست، باید بگوییم نقشه مسیر و اولویت صفحات یک سایت را میتوان با سایت مپ به گوگل نشان داد، این قابلیت به موتورهای جستجو کمک میکند تا بدانند کدام صفحه اهمیت بیشتری دارد. حتی اگر سایت شما لینکسازی داخلی و خارجی ضعیفی داشته باشد، باز هم سایتمپ باعث میشود موتورهای جستوجو صفحاتتان را از دست ندهند. بهصورت کلی انواع نقشه سایت وردپرس عبارتاند از:
نقشه سایت XML
رایجترین نوع نقشه سایت بهخصوص برای سایتهای وردپرسی “Normal XML Sitemap” است که همه صفحات مهم سایت را در قالب یک فایل XML لیست میکند. ساخت نقشه سایت XML تقریبا برای هر سایتی ضروری است تا مطمئن شوید تمامی صفحات بهدرستی توسط گوگل ایندکس میشوند. این نوع سایت مپ برای خزندههای موتور جستوجو ساخته میشود و به کاربران نمایش داده نمیشود.
با سایتمپ XML شما به گوگل اعلام میکنید چند صفحه دارید، چه زمانی آخرین تغییرات اعمال شده و اهمیت هر صفحه چقدر است. این نقشه بهترین فرمت پیشنهادی گوگل برای بهبود ایندکس است و هر بار تغییر یا بهروزرسانی صفحات، آن را به موتور جستوجو اطلاع میدهد. این نوع نقشه سایت خود به سه دسته زیر نیز نقسیمبندی میشود:
- Video Sitemap: اگر سایت شما محتوای ویدئویی دارد، این نوع نقشه سایت به گوگل کمک میکند موضوع، توضیحات و محل قرارگیری ویدئوها را بهتر بفهمد. در نتیجه احتمال نمایش ویدئوها در نتایج جستوجوی گوگل (Video Search) بیشتر میشود.
- News Sitemap: برای وبسایتهایی که در بخش “Google News” فعالیت دارند، این نوع سایتمپ ضروری است. با استفاده از آن، گوگل سریعتر میتواند محتوای خبری جدید را شناسایی و ایندکس کند تا شانس دیدهشدن در بخش اخبار افزایش یابد.
- Image Sitemap: این نوع سایتمپ مخصوص تصاویر است و کمک میکند گوگل همه عکسهای سایت را پیدا و ایندکس کند. اگر سایت شما فروشگاهی، گالری یا محتوای تصویری زیاد دارد، داشتن Image Sitemap باعث میشود تصاویرتان در نتایج جستوجوی تصاویر گوگل بیشتر دیده شوند.
نقشههای سایت HTML
طراحی نقشه سایت به زبان HTML نیز امکانپذیر است و بسیاری از افراد که به کدنویسی تسلط دارند، این روش را برای طراحی سایت مپ انتخاب میکنند. هدف این نقشه ایجاد دسترسی ساده و سریع به بخشهای مختلف سایت است، چیزی شبیه منوهای بالای سایت که کاربران را به صفحات گوناگون هدایت میکنند. برای کسانیکه نمیدانید سایت مپ چیست باید بگوییم که نقشه سایت HTML در واقع بیشتر جنبه راهنمای کاربر را دارد، اما برای گوگل سرچ کنسول کاربردی نیست و بهتر است از نسخه XML استفاده شود.
انواع سایت مپ بر اساس نیاز سایت
سایتمپها از نظر نحوه تولید نیز به نوع استاتیک و داینامیک تقسیمبندی میشوند. تفاوت اصلی در این دو نوع نقشه سایت به کارایی، عملکرد و مدت زمان بهروزرسانی آنها مرتبط است. برخی سایتها محتوای کمی دارند و تغییراتشان نادر است، اما برخی دیگر دائما در حال بهروزرسانی هستند و نیاز به نقشهای پویا و بهروز دارند. بهصورت کلی نقشه استاتیک یا ثابت و نقشه پویا عبارتاند از:
سایت مپ استاتیک
اگر طراحی نقشه سایت بهصورت دستی باشد، بیشتر مناسب سایتهای کوچک یا ثابت است که تغییرات کمی در صفحات خود دارند. در این حالت هر بار تغییر یا افزودن صفحه جدید باید بهصورت دستی در فایل سایتمپ اضافه شود.
سایت مپ داینامیک
نقشه سایت وردپرس اگر بهصورت خودکار توسط سرور یا CMS (مثل وردپرس) تولید و بهروز میشود، نقشه از نوع داینامیک یا پویا است. این نوع نقشهها مناسب سایتهای بزرگ، فروشگاهی یا خبری هستند که دائما محتوای جدید منتشر میکنند. زیرا وقتی نقشه داینامیک است بلافاصله در نقشه سایت اعمال شده و به گوگل نیز اطلاعرسانی میشود.
سایت مپ استاتیک مناسب است یا داینامیک؟
اگر سایت کوچکی دارید و بهندرت صفحهای اضافه یا تغییر میدهید، سایتمپ استاتیک کفایت میکند. اما برای سایتهای بزرگ، فروشگاهی، خبری یا هر سایتی که مرتب در حال بهروزرسانی است، استفاده از سایتمپ داینامیک بسیار مناسبتر است، چون بهصورت خودکار تغییرات را اعمال میکند و همیشه نقشهای بهروز در اختیار موتورهای جستوجو قرار میدهد. بعد از اینکه با مفهوم نقشه سایت چیست و تفاوت نوع استاتیک و داینامیک آشنا شدید، برای انتخاب بین این دو نوع باید به اندازه و نوع فعالیت سایت خود توجه کنید.
چرا باید سایت مپ داشته باشیم؟
اصلیترین مزیت داشتن یک نقشه سایت جامع این است که موتورهای جستجو میتوانند صفحات سایت شما را براساس اولویت مورد نظر شما راحتتر و سریعتر پیدا کرده و ایندکس کنند. این قابلیت بهخصوص برای سایتهای جدید یا سایتهایی که هنوز لینکسازی داخلی آنها کامل نشده، قابلیت بسیار مهمی است. از دیگر مزیتهای Sitemap میتوان بهموارد زیر اشاره کرد:
- کمک میکند رباتها تمام صفحات سایت را سریع و دقیق پیدا کنند.
- صفحات جدید یا بهروزرسانیشده سریعتر در نتایج جستجو ظاهر میشوند.
- در سایتهای با ساختار پیچیده و بزرگ، احتمال از دست رفتن صفحات مهم کاهش مییابد.
- شانس دیده شدن صفحات در نتایج جستجو و رتبه سایت افزایش مییابد.
- مسیر درست خزش صفحات را مشخص میکند و خطاهای احتمالی را کاهش میدهد.
تاثیر نقشه سایت بر سئو
یکی از اصول اولیه در سئو تکنیکال، داشتن سایت مپ است. نقشه سایت شاید بهصورت مستقیم روی سئو تاثیری نداشته باشد، اما با فراهم کردن مسیر مشخص برای رباتهای گوگل، سرعت ایندکس شدن صفحات افزایش مییابد و احتمال دیده شدن محتوای سایت در نتایج جستجو بیشتر میشود. در واقع Sitemap تضمین میکند که هیچ صفحه مهمی از دید موتورهای جستجو پنهان نماند و اقدامات سئو داخلی و خارجی شما تاثیر کاملتری داشته باشند. افزایش شانس ایندکس و نمایش صفحات جزو اصلیترین تاثیرات نقشه روی بهبود سئو سایت است. اما نباید از آن انتظار تغییر مستقیم جایگاه در نتایج گوگل را داشت!
محدودیت های موجود در فایل سایت مپ
هر فایل XML سایت مپ میتواند حداکثر 50 هزار URL داشته باشد، این محدودیت باعث شده تا طراحی نقشه سایتهای بزرگ به یک چالش تبدیل شود. به همین دلیل است برای سایتهای بزرگ معمولا چندین فایل ایجاد و از فایل شاخص استفاده میشود. حجم هر فایل سایتمپ هم نباید بیشتر از ۵۰ مگابایت باشد. جهت حفظ کارایی نقشه نیز باید در صورت اضافه شدن یک صفحه جدید یا آپدیت صفحات قدیمی، این موضوع در نقشه نیز بهسرعت اعمال شود.
چگونه نقشه سایت بسازیم؟
برای ساخت نقشه سایت ابتدا باید فهرستی از تمام صفحات مهم وبسایت خود تهیه کنید و سپس آنها را در قالب فایل XML یا HTML مرتب کنید. اگر میخواهید نقشه را برای سایت وردپرسی طراحی نمایید، میتوانید بدون نیاز به دانش کدنویسی و فقط با کمک افزونههایی مانند Yoast SEO یا Rank Math این کار بهصورت اتوماتیک انجام دهید. در غیر این صورت میتوانید از ابزارهای آنلاین مانند XML-Sitemaps.com برای تولید فایل استفاده کنید. پس از ایجاد فایل، آن را در ریشه سایت آپلود کرده و لینک آن را در گوگل سرچ کنسول ثبت نمایید تا موتورهای جستجو بتوانند سریعتر و دقیقتر صفحات شما را ایندکس کنند.
نتیجه گیری
در نهایت، داشتن نقشه سایت یکی از ابزارهای مهم سئوی تکنیکال است که با افزایش سرعت و دقت ایندکس صفحات، شانس دیده شدن محتواها در نتایج جستجو را بالا میبرد و باعث میشود تلاشهای سئوی داخلی و خارجی شما موثرتر باشد. برای یادگیری جزئیات بیشتر و طراحی سایت مپ متناسب با اصول سئو، میتوانید به آکادمی معین حسینی مراجعه کرده و در دورههای سئو تکنیکال یا دوره سئو جامع شرکت کنید.
سوالات متداول
۱. سایت مپ چیست؟
نقشه یا سایت مپ به فایلی گفته میشود که فهرست تمام صفحات مهم سایت را برای موتورهای جستجو مشخص میکند تا راحتتر ایندکس شوند.
۲. بهترین روش ایجاد سایت مپ چیست؟
میتوان با افزونههای رایگان وردپرس مثل یوست یا ابزارهای آنلاین “XML-Sitemaps” فایل نقشه سایت ساخت و آن را در ریشه سایت آپلود کرد.
۳. آیا نقشه سایت روی سئو تاثیر دارد؟
بله، سایتمپ بهصورت غیرمستقیم سئو را بهبود میدهد زیرا سرعت و دقت ایندکس صفحات را افزایش میدهد. این موضوع کمک میکند اقدامات سئو داخلی و خارجی شما اثر بهتری داشته باشند.