گیمیفیکیشن چیست و چه کاربردی در کسب‌وکار دارد؟
امروزه گیمیفیکیشن یا بازی‌سازی اهمیت قابل‌توجهی در کسب‌وکارها و بهبود عملکرد فروش و خدمت‌رسانی به مشتریان پیدا کرده است. استفاده از گیمیفیکیشن بر تمایل افراد به رقابت و برنده شدن تاثیر می‌گذارد و می‌تواند در مشاغل مختلف به کار گرفته شود. همچنین میزان تعامل کسب‌وکار با مشتری را افزایش می‌دهد و مخاطب را با فعالیت‌های شرکت درگیر می‌کند. در ادامه ی این مقاله از در سایت معین حسینی با مفهوم گیمیفیکیشن و دلایل اهمیت و نمونه‌های آن در دنیای دیجیتال مارکتینگ آشنا می‌شویم.
گیمیفیکیشن چیست؟
گیمیفیکیشن فرایندی است که در آن سازوکار موجود با بازی ادغام می‌شود تا برای مشارکت و تعامل مخاطب انگیزه ایجاد کند. تعامل با مشتری، رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها از جمله بسترهای مناسب برای گیمیفیکیشن محسوب می‌شوند.
در زبان فارسی از کلمات بازی‌سازی، بازی‌آفرینی و بازی‌وارسازی به عنوان معادل‌های این اصطلاح استفاده می‌شود. در گیمیفیکیشن از طراحی بازی و فعالیت‌های گروهی برای انگیزه‌بخشی به مخاطب استفاده می‌شود که می‌تواند جنبۀ سرگرمی یا رقابتی داشته باشد.
چرا باید از گیمیفیکیشن در کسب‌وکار استفاده کنیم؟
- تولید محتوا و عرضۀ خدمات به شیوه‌ای نوین
- متمایز شدن و جلو افتادن از رقبا در دنیای رقابتی کسب‌وکارها
- افزایش میزان تعامل و مشارکت مخاطبان
- مطرح شدن برند در شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جست‌وجو برای سئو بهتر سایت
- جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان ثابت
- سرعت بخشیدن به فرایند برندینگ
- تحلیل کردن اقدامات و رفتارهای مخاطبان
- امکان دریافت بازخورد از مشتریان برای بهبود فرایندهای بازی‌سازی
- رضایت‌مندی کارکنان و موفق شدن کسب‌وکار
- شناسایی فرصت‌های جدید بازاریابی
- تبلیغ محصولات و خدمات جدید از طریق بازی‌های آموزنده
- بهبود عملکرد کارکنان و مفرح ساختن کارهای روزمره
مهم‌ترین عناصر در بازی‌سازی
عناصر مختلفی در گیمیفیکیشن برای رشد تجاری سازمان استفاده می‌شوند که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
جایزه و پاداش
شرکت‌کنندگان برگزیده در بازی، پاداش‌های متناسب با تلاش خود را دریافت می‌کنند که موجب تشویق شدن مشتری و درگیر شدن وی در فعالیت‌ها می‌شود.
تابلوی امتیاز
کسانی که در رقابت با دیگران امتیاز بیشتری کسب کنند، رتبۀ بالاتری در تابلوی امتیاز به دست می‌آورند و برای حفظ جایگاه خود باید به تلاش خود ادامه دهند.
رقابت و چالش
از تمایل کاربر به رقابت و پیروزی برای افزایش مشارکت وی در یک فعالیت خاص استفاده می‌شود. پس از طی شدن بازۀ زمانی مدنظر، برنده مشخص می‌شود و می‌تواند از مزایای آن استفاده کند.
نشان افتخار
به کاربران احساس موفقیت و برتری می‌دهد و آنان را برای کسب نشان‌های بهتر تشویق می‌کند. برخی کسب‌وکارها از نشان‌های برنزی، نقره‌ای و طلایی برای نشان دادن میزان تلاش و وفاداری مشتری استفاده می‌کنند.
چگونه گیمیفیکیشن را در کسب‌وکار خود پیاده کنیم؟
ابتدا انگیزه‌ای مناسب برای شرکت افراد در بازی مدنظر ایجاد کنید و حس رقابت را در شرکت‌کنندگان برانگیزید. استفاده از فعالیت‌های دسته‌جمعی نیز می‌تواند مفید باشد. مخصوصاً اگر بازیکنان لازم باشد دوستان خود را به بازی دعوت کنند، برند شما به افراد بیشتری معرفی می‌شود. در انتهای رقابت، یک جایزه در نظر بگیرید تا به انگیزۀ کاربران هم کمک کند. جایزه می‌تواند کد تخفیف یا یکی از محصولات شما به صورت کاملاً رایگان باشد.
در حال حاضر روش‌های مختلفی برای استفاده از گیمیفیکیشن در ایران وجود دارد، مانند درج کد مخصوص روی محصولات و اهدای جایزه به برندگان قرعه‌کشی، برگه‌های تبلیغاتی حاوی بن تخفیف، در نظر گرفتن جوایز برای دنبال‌کنندگان در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و امتیازبندی کاربران و اهدای جایزه هنگام دستیابی آن‌ها به امتیاز موردنظر.
بهترین نمونه‌های استفاده از گیمیفیکیشن در برندهای مشهور
برندهای مختلفی برای افزایش تعداد مشتریان و جلب نظر آن‌ها از گیمیفیکیشن استفاده می‌کنند. در ادامه چند نمونۀ موفق از بازی‌سازی‌های برندهای محبوب را شرح می‌دهیم.
- نایکی: این برند مشهور ورزشی امکان رقابت کاربران در چالش‌های جسمی را فراهم کرده است و با استفاده از سیستم کسب امتیاز، به آن‌ها جوایز مجازی می‌دهد.
- سامسونگ: به کاربران امکان مشاهدۀ کلیپ‌های مدنظر و بحث دربارۀ مسائل مربوط به آن‌ها را می‌دهد. سپس به فعال‌ترین آن‌ها نشان پیشرفت اهدا می‌کند.
- استارباکس: مشتریان ثابت این برند با خرید خود ستاره‌هایی را جمع‌آوری می‌کنند و با استفاده از آن‌ها می‌توانند از نوشیدنی‌ها و جوایز رایگان بهره‌مند شوند.
- دولینگو: این نرم‌افزار آموزش زبان براساس اصول گیمیفیکیشن و جمع‌آوری امتیاز طراحی شده و کاملاً رایگان است. زبان‌آموز سطوح مختلف آموزشی را از طریق بازی طی می‌کند و محتوای آموزشی به خوبی به وی منتقل می‌شود.
- هویج: از یک مدل سادۀ گیمیفیکیشن استفاده می‌کند و با تهیۀ لیست وظایف، افراد را به اهداف تعیین‌شده می‌رساند.
- بازی صلح جهانی: این بازی در ابتدا برای دانش‌آموزان طراحی شده بود. آن دسته از بحران‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی که اغلب کشورها با آن‌ها درگیر هستند، در این بازی شبیه‌سازی می‌شوند. برای موفقیت در بازی، باید با کمترین مداخلۀ نظامی به رفاه جهانی دست پیدا کنید.
گیمیفیکیشن و دیجیتال مارکتینگ
اولین کاربرد گیمیفیکیشن در دیجیتال مارکتینگ، استفاده از آن برای تبلیغ محصول یا خدمات است. همچنین می‌توان از بازی‌های تبلیغاتی برای آموزش استفاده از خدمات برند و تبلیغ آن استفاده کرد. به طور کلی بازی‌هایی که بر پایۀ تعامل و پرسش و پاسخ با کاربر طراحی شوند، می‌توانند وی را با بخش مدنظر در سایت درگیر کنند و بر افزایش میزان فروش محصولات تاثیر بگذارند.
نکاتی برای موفق شدن در گیمیفیکیشن
- هنگام طراحی بازی، هدف اصلی و هویت برند را فراموش نکنید.
- با چند فرد حرفه‌ای برای طراحی و اجرای بازی مشورت کنید.
- برای طراحی بازی محدودیت خاصی وجود ندارد، اما از طراحی بازی‌های پیچیده خودداری کنید.
- بازی را به گونه‌ای طراحی کنید که مخاطب به سمت هدف مدنظر شما (مثلا افزایش فالوور) هدایت شود.
- در ارائۀ امتیاز و پاداش زیاده‌روی نکنید.
- برنامه‌ریزی دقیق داشته باشید.
- هنگام طراحی بازی، نیازها و احساسات کاربران در نظر بگیرید.
- علاوه بر پاداش‌های بیرونی مانند کد تخفیف، به پاداش‌های درونی مشتریان مانند احساس رضایت درونی نیز توجه کنید.
سخن پایانی
گیمیفیکیشن یا بازی‌سازی از ابزارهای قدرتمند برای تاثیرگذاری بر کاربران و بهبود عملکرد کسب‌وکار محسوب می‌شود و به مشتریان انگیزه می‌دهد تا همچنان به برند وفادار باشند. گیمیفیکیشن به متمایز شدن از رقبا کمک می‌کند و اگر درون سازمان استفاده شود، به رضایت‌مندی کارکنان می‌انجامد.
از جمله مهم‌ترین عناصر گیمیفیکیشن می‌توان به پاداش، تابلوی امتیاز، رقابت و نشان افتخار اشاره کرد. برندهای مشهوری مانند نایکی، سامسونگ و استارباکس از بازی‌سازی برای موفقیت در برندینگ و مارکتینگ استفاده می‌کنند. اگر با برنامه‌ریزی دقیق و رعایت اصول پیش بروید و هدف مشخصی برای برند تعیین کنید، بهترین نتیجه را از گیمیفیکیشن خواهید گرفت.
